EPA-W Kennisbank Deel 3: Ventilatie & Energie Secties 9-12

Dit is Deel 3 van je EPA-W voorbereiding - het afsluitende deel. Hier behandelen we de meer geavanceerde EPA-W onderwerpen: ventilatie systemen, warm water opwekking, koeling, en duurzame energieopwekking. Dit zijn cruciale secties die veel EPA-W kandidaten lastig vinden.

Sectie 9: Koeling in EPA-W Bepalen

In moderne EPA-W opnames wordt koeling steeds relevanter. Je moet bepalen welk koelingstype van toepassing is voor het gebouw. Dit beïnvloedt je energieprestatieberekening.

Koelingstypen

Geen Koeling

• Meest voorkomend in Nederlandse woningen
• Alleen nachtventilatie via ramen
• Passief systeem zonder installatie

Passieve Koeling

• Via mechanische ventilatie systeem
• Vooral systeem 3 of 4
• Helpt warmte uit gebouw te verwijderen

Actieve Koeling

• Aparte koelingsinstallatie aanwezig
• Zeldzaam in Nederlandse woningen
• Meestal alleen in kantoren of commerciële gebouwen

Bepaling Koelingstype

Bij EPA-W bepaal je koelingstype door visuele inspectie ter plaatse. Controleer of er zichtbare koelungsapparatuur aanwezig is (buitenunit warmtepomp, split-systeem, etc.). Geen zichtbare installatie betekent meestal geen koeling of alleen passief.

Sectie 10: Warm Water Opwekking in EPA-W

Warm water opwekking bepaalt aanzienlijk deel van energieverbruik. Dit documenteer je nauwkeurig in je EPA-W opname.

Warm Water Systemen

Ketel + Boiler

• Traditionele combinatie, veel voorkomend
• Ketel verwarmt water in boiler
• Boiler zorgt voor warm water opslag
• Efficiency hangt af van ketel en isolatie boiler

HR-Ketel + Zonneboiler

• Moderne combinatie
• Zonneboiler (thermische zonnepanelen) verwarmt water in zomer
• HR-ketel als backup in winter
• Veel efficiënter dan alleen ketel

Warmtepomp Warm Water

• Zeer efficiënt systeem
• Haalt warmte uit lucht of grond
• Steeds meer gebruikt in moderne woningen

Andere Systemen

• Micro-WKK: warmte en elektriciteit tegelijk
• Elektrische boiler: eenvoudig maar inefficiënt

Zonneboilers vs Zonnepanelen

Dit is cruciaal onderscheid in EPA-W. Zonneboilers (thermisch) geven je warm water rechtstreeks. Zonnepanelen (PV) geven je elektriciteit. Dit zijn compleet verschillende systemen met verschillende impact op energieberekening. In EPA-W bereken je deze apart.

Sectie 11: Ventilatie Systemen 1-4 in EPA-W

Ventilatie systemen type 1-4 zijn complex onderdeel van EPA-W. Dit bepaalt deels je energieprestatie. Dit is sectie waar veel kandidaten fouten maken.

Ventilatie Systeem Classificatie

Systeem 1 - Natuurlijke Ventilatie

• Alleen ramen openzetten
• Geen installatie aanwezig
• Oud gebouw typisch
• Geen energie-efficiency voordeel

Systeem 2 - Afvoer Mechanisch

• Afzuiging in badkamer, keuken mechanisch
• Toevoer via natuurlijke routes (spouwing, lekkage)
• Veel woningen uit jaren 1990-2000
• Enige energie-voordeel

Systeem 3 - Afvoer Mechanisch + Warmteterugwinning (WTW)

• Mechanische afzuiging met warmterewinning
• Geen apart toevoeraphaat
• Modern en zeer efficiënt
• Veel beter dan systeem 2

Systeem 4 - Volledig Mechanisch

• Zowel toevoer als afvoer gemechaniseerd
• Meestal met warmteterugwinning (WTW)
• Zeer modern en efficiënt
• Meest energy-efficient optie

Bepaling Ventilatie Systeem ter Plaatse

Bij EPA-W bepaal je ventilatietype door inspectie. Zoek naar:

• Afzuigkanalen in badkamer en keuken (wijst op systeem 2+)
• Toevoerelementen of ventilatiekasten (systeem 3 of 4)
• Controleer onder naam op kasten voor WTW installatie
• Vraag eigenaar naar installatie Details

Sectie 12: Zonnepanelen & Duurzame Energie

Zonnepanelen en andere duurzame energiebronnen zijn tegenwoordig standaard in EPA-W opnames. Dit beïnvloedt je energieprestatieberekening.

PV Zonnepanelen (Fotovoltaïsch)

PV-zonnepanelen produceren elektriciteit. Dit wordt direct gebruikt in huis of teruggeleend aan net.

• Oriëntatie: Zuid is ideaal, west/oost redelijk, noord slecht
• Hellingshoek: 30-35 graden meestal optimaal
• Rendement: Moderne panelen 16-22%
• Zonnestralingssterkte: Nederland ~1000 kWh/m² per jaar
• Schaduwwerking: Bomen en gebouwen reduceren opbrengst

Voor EPA-W bepaal je zonnepaneel-oppervlakte, oriëntatie, en hellingshoek ter plaatse. Dit geeft opbrengst die energieverbruik reduceren.

Zonneboilers (Thermisch)

Zonneboilers (thermische zonnepanelen) verwarmen water rechtstreeks voor warm water gebruik.

• Ander systeem dan PV-panelen
• Geeft warm water in plaats van elektriciteit
• Efficiënter dan PV voor warm water (omdat warm water rechtstreeks)

Berekening Zonnepanelen in EPA-W

In EPA-W opbrengstberekening zonnepanelen niet lineair. Zuid oriëntatie geeft ongeveer 40% meer opbrengst dan west. Hellingshoek en latitude bepalen theoretische maximum. Moderne EPA-W software doet berekeningen automatisch gebaseerd op deze parameters.

Voorbereiding Tips voor Sectie 9-12

• Lees deze secties aandachtig
• Maak oefenvragen per sectie
• Oefen ventilatie systeem bepaling ter plaatse
• Leer PV en zonneboiler onderscheiden
• Herhaal deel 1 en 2 ter controle

Veel succes met je EPA-W voorbereiding en examen!